Mensen die sporten in het water lopen het risico om een zogeheten surfers ear te ontwikkelen. Wat deze aandoening precies inhoudt en hoe je het kunt voorkomen lees je in deze blog.
De term surfersoren wordt in meerdere vormen geschreven. Voor de goede orde zullen wij in dit artikel ook meerdere varianten gebruiken, zowel in het Nederlands als in het Engels. Een surfers ear of surf oor ontstaat wanneer het oor regelmatig blootgesteld wordt aan wind en koud water. Dit zorgt namelijk voor irritatie in de gehoorgang. In deze geïrriteerde gehoorgang kan vervolgens overmatige botgroei plaatsvinden. De medische term hiervoor is ”exostose”. Het is voor de medische wetenschap nog steeds niet helemaal duidelijk waarom het lichaam nou precies extra bot aanmaakt. In het algemeen wordt aangenomen dat exostose een vorm van lichaamsafweer is. Om je gehoorgang te beschermen tegen de kou, wind en het water maakt je lichaam enkele natuurlijke obstakels in je gehoorgang aan. Exostose openbaart zich vaak in de vorm van knobbeltjes. Alhoewel de benaming (surfers ear) van deze aandoening doet vermoeden dat alleen surfers hier last van krijgen, zijn alle watersporters hier vatbaar voor. Het komt behalve bij wind- en kitesurfers ook voor bij zeilers, kajakkers, kanoërs, duikers en mensen die regelmatig in open water zwemmen.
Mensen die zich in water bevinden met een temperatuur lager dan 20 graden hebben veel kans om een surfers ear te ontwikkelen. Houd er rekening mee dat de watertemperatuur in Nederland bijna nooit zo warm is. Sterker nog, door de steeds verbeterende kwaliteit van wetsuits gaan we in Nederland met steeds koudere temperaturen het water in om de golven te bedwingen met onze surfplank. Ook al zijn de golven van de Noordzee niet zo spectaculair als in andere delen van de wereld, de condities voor het ontstaan van deze aandoening zijn hier helaas wel ruimschoots aanwezig. Er is namelijk nog steeds sprake van koud water en harde wind.
Het gevolg van exostose is dat de gehoorgang vernauwt en in sommige gevallen zelfs helemaal dicht groeit. Met ernstige vermindering van het gehoor of geheel gehoorverlies als gevolg. Het kan ook regelmatig oorontstekingen veroorzaken. Vuil en water in het oor kunnen namelijk niet makkelijk een uitweg vinden en als dat zich gaat ophopen, ben je extra vatbaar voor infecties en ontstekingen. Iedereen die wel eens een oorontsteking heeft gehad, weet dat dit geen pretje is. Exostose ontwikkelt zich over het algemeen vrij traag, met als gevolg dat het surfers ear soms pas later ontdekt wordt. Het is een proces dat jaren kan duren. Zo kan de ontwikkeling van een surf oor in je jeugd beginnen en zich pas op je veertigste openbaren. Bij de meeste mensen openbaart het surfers ear zich vanaf hun dertigste tot vijftigste levensjaar. Dit is te wijten aan het langzame verloop van de ontwikkeling van deze aandoening. Een ander nadelig kenmerk van surf ears is dat het een progressieve aandoening is. Met andere woorden, de botgroei zal zich door blijven ontwikkelen. Zelfs als dat proces traag verloopt blijft het een vervelende aandoening. De gehoorgang heeft een diameter van gemiddeld 7 millimeter. Mensen ervaren in de meeste gevallen pas klachten als de gehoorgang is vernauwd naar 2 millimeter of zelfs minder. Het kan dus decennia lang duren voordat de gehoorgang in dit stadium is gekomen.
De meest voorkomende symptomen van een surfers ear zijn:
Het komt vaak voor dat een surfersoor voor een zwemmersoor wordt aangezien. Er zijn zelfs regelmatig huisartsen die surfersoren regelmatig als zwemmersoren diagnosticeren. Dikwijls moet er een KNO arts aan te pas komen om de uiteindelijke diagnose van surfersoren vast te stellen. Terwijl het toch echt twee verschillende aandoeningen zijn. Een zwemmersoor wordt namelijk veroorzaakt door vuil water en openbaart zich door een oorontsteking. Een surfersoor ontstaat daarentegen door koud water, in combinatie met wind. Doordat een surfersoor ook vaak een oorontsteking als gevolg heeft kan ten onrechte de diagnose zwemmersoor worden gesteld. Het is van belang om hier wel het juiste onderscheid in te kunnen maken. Zowel met het oog op de behandeling als het voorkomen van een surfersoor.
De operatie om exostose te verwijderen is niet zonder risico’s. De uitstulpende botgroei wordt verwijderd door middel van uitboren en in sommige gevallen zelfs met hamer en beitel. De achterzijde van je oor wordt dan helemaal opengesneden. Omdat de exostose zich dichtbij kwetsbare gedeeltes van je gehoor kan bevinden, kan de operatie blijvend letsel veroorzaken. Je gehoorbeentjes kunnen geraakt worden, wat permanent gehoorverlies tot gevolg heeft. Ook kun je een blijvende pieptoon (tinnitus) in je oor overhouden na de operatie.
Het herstel van de operatie is evenzeer een zware dobber. Hier staat gemiddeld zes weken voor, maar kan ook langer duren. Gedurende de gehele herstelperiode zal je zeer voorzichtig moeten zijn om te voorkomen dat er water in je oren komt. De eerste paar weken krijg je een gaastampon in je oor gestopt en vooral in de eerste dagen zijn pijn en nabloedingen niet ongebruikelijk. En bij een geslaagde operatie kan de botgroei zich weer van voren af aan ontwikkelen wanneer je je oren weer blootstelt aan koud water en wind.
Het moge duidelijk zijn dat de klachten én behandeling van exostose niet te onderschatten zijn. Ook niet op jongere leeftijd, waarbij je wellicht nog geen klachten hebt. Gezien de exostose zich al aan het ontwikkelen kan zijn, is het erg raadzaam om je oren op zo jong mogelijke leeftijd te beschermen tegen deze aandoening. Het hebben van een surf oor brengt namelijk niets goeds met zich mee.
In de surfwereld is men het er unaniem over eens dat het dragen van oordoppen de beste remedie is tegen het voorkomen van surfers ears. Er zijn vele soorten oordoppen. De beste oordoppen om je gehoor tegen water en wind te beschermen zijn oordoppen op maat. Deze sluiten niet alleen feilloos je gehoorgang af, maar zitten ook nog eens comfortabel. Daarnaast laten ze genoeg geluid door om niet het onder surfers beruchte oriëntatieverlies te veroorzaken. Als je niets meer hoort, is het namelijk moeilijker je evenwicht te behouden. Ook je gehoor speelt namelijk een belangrijke rol in het behouden van je evenwicht. En als je toch een harde klap op het water maakt, beschermen de op maat gemaakte oordoppen ook nog eens je trommelvlies. Meer informatie over oordoppen voor surfers en andere watersporten is hier te vinden.
